Antyoksydanty to szeroka grupa różnorodnych związków znajdujących się naturalnie w żywności. Przykładami mogą być choćby: witamina E, koenzym Q10 czy polifenole. Dostarcza się je każdego dnia wraz z dietą lub suplementami. Poznaj je nieco bliżej!
Co to są antyoksydanty?
Zgodnie z definicją, antyoksydanty to związki wyróżniające się właściwościami chroniącymi molekuły organizmu człowieka przed utlenianiem, które może spowodować zaburzenie ich struktury i funkcji. Innymi słowy, chronią one m.in. przed rozwojem chorób cywilizacyjnych (alergie, depresja, otyłość, atopowe zapalenie skóry, cukrzyca, niektóre nowotwory, wrzody), których poważnym czynnikiem ryzyka jest stres oksydacyjny związany z nadmiarem wolnych rodników tlenowych.
Stres oksydacyjny powstaje w organizmie człowieka w dużej mierze w związku ze współczesnym trybem życia. Sprzyjają temu następujące czynniki: stres, niezdrowa dieta, brak ruchu, zanieczyszczenia w żywności i powietrzu, palenie papierosów czy promieniowanie UV. Jeśli jest przewlekły, sprzyja rozwojowi i nasilaniu się chorób. Antyoksydanty mają zdolność usuwania rodników tlenowych poprzez ich szybką neutralizację.
Wpływ antyoksydantów na zdrowie człowieka
Poprzez swoje działanie przeciwutleniające, antyoksydanty nie tylko zmniejszają niebezpieczny stres oksydacyjny, ale również dostarczają energii, przeciwdziałają zmęczeniu i senności, poprawiają koncentrację oraz wzmacniają cały organizm. Mogą regulować trawienie, wpływać korzystnie na kondycję skóry, wzmacniać odporność oraz poprawiać krążenie krwi. Są również ważne dla zachowania wysokiego libido i płodności. Ich konkretne działanie zależy od rodzaju antyoksydantu.
Dowiedz się również: jak choroba alkoholowa wpływa na zdrowie?
Przykłady antyoksydantów
Najpopularniejszymi antyoksydantami wraz z ich przykładowymi źródłami pokarmowymi są:
- witamina E – oleje roślinne, orzechy, młody jęczmień, szpinak, jarmuż, awokado;
- witamina C – acerola, owoce dzikiej róży, jagody goji, natka pietruszki, szczypiorek, papryka, brukselka, brokuły, truskawki;
- witamina A – pomidory, bataty, wiśnie, papryka, roszponka, koperek, szparagi, morele, jajka;
- beta-karoten – marchew, papryka, dynia, fasolka szparagowa, morele, brzoskwinie, zielony groszek;
- antocyjany – aronia, jeżyny, czarna porzeczka, czerwone winogrona, maliny, borówki;
- katechiny – kawa, herbata, czerwone wino, morele, truskawki;
- likopen – pomidory i ich przetwory, arbuzy, papaja, dzika róża, gujawa;
- chlorofil – zielone warzywa liściaste, np. sałata, szpinak, jarmuż, kapusta.
Większość antyoksydantów można suplementować w postaci soków, kapsułek, szotów czy tabletek, w zależności od zapotrzebowania organizmu. W pierwszej kolejności należy jednak zadbać o to, aby dostarczać je wraz z dietą.